Paraben là tên gọi chung của nhóm chất sát khuẩn được dùng làm chất bảo quản trong mỹ phẩm và đồ dùng vệ sinh cá nhân. Vì bị cấm sử dụng nên trên bao bì của hầu hết các loại mỹ phẩm đều ghi “không chứa paraben”. Dù vậy, trên thực tế, các nhà nghiên cứu vẫn tìm thấy sự tồn tại của nhóm chất này. Chúng đang xâm nhập vào cơ thể chúng ta và gây hại một cách âm thầm.

Không có nguồn gốc tự nhiên

Paraben là một loại este được tạo ra bằng cách thực hiện phản ứng este hóa a-xít p-hydroxybenzoic. Mặc dù một số nhà sản xuất mỹ phẩm nói rằng loại a-xít tạo ra paraben có thể được tìm thấy tự nhiên trong quả việt quất nhưng thực chất paraben luôn được sản xuất nhân tạo. Bạn sẽ tìm thấy nhóm hóa chất này trong các loại mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân cũng như thực phẩm và thuốc dưới tên gọi thành phần như: methylparaben, ethylparaben, propylparaben, butylparaben và isobutylparaben...

Xâm nhập vào cơ thể dần dần

Ngoài việc hấp thụ paraben qua thực phẩm, đồ uống và thuốc có chứa hóa chất này, trên thực tế, khi bạn thoa kem dưỡng da hoặc lăn khử mùi thì paraben sẽ hấp thụ qua da và ngấm vào cơ thể.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đã đo mức độ paraben trong mẫu nước tiểu của hơn 2.500 nam giới, phụ nữ và trẻ em. Họ phát hiện nồng độ methylparaben và propylparaben trong hầu hết các mẫu nước tiểu. Phụ nữ và bé gái vị thành niên có nồng độ paraben cao hơn so với nam giới và nam thiếu niên, chứng tỏ việc sử dụng nhiều mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc cá nhân góp phần làm tăng nồng độ paraben trong cơ thể người.

Bám xung quanh các mô tế bào

Một số người cho rằng paraben sẽ nhanh chóng bị phá vỡ và bị “trục xuất” khỏi cơ thể nên không gây tác hại. Tuy nhiên, paraben không chỉ được tìm thấy trong nước tiểu mà còn xuất hiện trong các mô tế bào.

Năm 2012, trong một nghiên cứu về tác động của hormone estrogen trên bệnh ung thư vú, tiến sĩ Philippa Darbre (Đại học Reading, Anh) nhận thấy nhiều loại paraben có trong 99% các mẫu mô ung thư vú được phân tích. Nồng độ hóa chất cao nhất được phát hiện ở khu vực dưới cánh tay, cho thấy paraben được hấp thu qua da.

Tuy nhiên, 7 người tham gia nghiên cứu cho biết họ không dùng bất kỳ sản phẩm khử mùi nào dưới cánh tay, do đó, tiến sĩ Darbre cho rằng hóa chất có thể đến từ mỹ phẩm thoa ngoài da trên toàn bộ cơ thể.

Đa tác hại

+ Có thể gây ung thư: Theo tiến sĩ Darbre, nếu bệnh nhân ung thư vú có nồng độ paraben cao hơn so với các bệnh nhân khỏe mạnh thì có nghĩa là hóa chất này có thể là nguyên nhân gây ung thư.

Ngoài ra, nghiên cứu mới nhất của Darbre còn phát hiện rằng bản thân paraben hoặc kết hợp với chất khác có khả năng làm tăng sự phát triển của tế bào ung thư vú trong ống nghiệm, nồng độ này được tìm thấy trong các mẫu mô vú.

+ Nguy cơ dị ứng: Một nghiên cứu trên hơn 800 trẻ em Mỹ phát hiện rằng những bé có nồng độ paraben trong nước tiểu đều có mức độ kháng thể IgE nhiều hơn so với những đứa trẻ khác. Đây là loại kháng thể phản ứng lại tác nhân gây dị ứng nhưng cũng đồng thời làm dị ứng dễ xảy ra hơn.(5)

+ Thúc đẩy quá trình lão hóa da: Bên cạnh những ảnh hưởng đến sức khỏe, paraben còn ảnh hưởng đến vẻ ngoài của bạn.

Theo một nghiên cứu của Nhật Bản, chất này được sử dụng trong nhiều loại kem và mỹ phẩm có thể gây lão hóa da sớm. Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của Anh phát hiện nếu methylparaben hấp thu vào các mô da và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời thì có thể làm tổn hại DNA, dẫn đến lão hóa da và thậm chí là gây ung thư da.(6)

Giải pháp cho bạn

Bên cạnh những công ty mỹ phẩm dùng paraben một cách trá hình (gọi bằng tên khác như ethylparaben, butylparaben...), vẫn có một số nhà sản xuất sử dụng các phương pháp tự nhiên để bảo quản sản phẩm, như loại bỏ thành phần nước (do vi khuẩn phát triển nhanh trong môi trường nước), kiểm soát độ pH trong sản phẩm cẩn thận (nồng độ a-xít cao hơn có thể ngăn chặn vi khuẩn phát triển) và bổ sung các thành phần bảo quản tự nhiên như vitamin E, các loại tinh dầu và cồn thực vật vào sản phẩm. Lần tới, khi chọn mỹ phẩm, bạn hãy chú ý đến những đặc tính này trong thành phần sản phẩm.

Theo TGGĐ