So với nhiều đơn vị khai thác than trên địa bàn TP Uông Bí, Công ty Than Đồng Vông (Công ty Than Uông Bí - Vinacomin) có quy mô nhỏ, phần lớn các diện sản xuất có điều kiện địa chất không ổn định. Không những thế, khai trường của đơn vị nằm trải dài trên địa bàn 9 xã, phường ở 3 địa phương Uông Bí, Đông Triều, Hoành Bồ với tổng diện tích bảo vệ là 65,28km2. Nhiều khu vực xa trung tâm điều hành sản xuất của công ty vài chục km, địa bàn phân tán, nằm trong vùng rừng núi, đường dốc cao đi lại khó khăn. Đây chính là nguyên nhân căn bản dẫn đến hạn chế trong công tác quản lý tài nguyên than trong ranh giới bảo vệ tài nguyên của đơn vị.

Ông Vũ Minh Tuyền, Trưởng Phòng Bảo vệ, Thanh tra, Quân sự Công ty cho biết: “Như đã nói thì cái khó của Đồng Vông trong công tác bảo vệ, quản lý tài nguyên than rất rộng, thế nhưng ranh giới mỏ được phép khai thác lại tương đối nhỏ, khoảng trên 10km2. Nếu so với Than Nam Mẫu hay Than Vàng Danh thì ranh giới quản lý tài nguyên lớn hơn gấp 5 đến 6 lần, nhưng ranh giới được khai thác chỉ lớn hơn gấp 2 lần. Theo đó mặc dù Công ty đã tăng cường con người và vật chất cho đội ngũ bảo vệ cao hơn gấp 3 lần các đơn vị kể trên, song so với tình hình thực tế của Công ty thì vẫn mỏng, vẫn bị hạn chế trong việc đặt các trạm chốt canh gác. Từ đó việc bảo vệ, quản lý tài nguyên than trong phạm vi ranh giới bảo vệ của đơn vị có thể nói khó chồng khó”.

Khai thác than trong lò chợ ở Công ty Than Đồng Vông. Ảnh: Văn Công (CTV)

Anh Nguyễn Văn Thịnh, cán bộ Phân xưởng Khai thác 2 của Công ty cho biết thêm: “Trong ranh giới của chúng tôi có những khu vực chịu sự quản lý của nhiều bên. Tức là tài nguyên than trong lòng đất do chúng tôi quản lý, phần địa hình, đất đai lại do chính quyền sở tại quản lý, phần tài sản trên đất như cây rừng chẳng hạn lại do ngành Lâm nghiệp quản lý… Trong khi đó khi có sự việc trái phép xảy ra tại đây thì liên quan đến phần của bên nào thì bên ấy quản lý. Đơn cử như một vụ việc bản chất là nhằm đào bới, khai thác than trái phép thế nhưng khi chưa tới than, chưa móc được than ra khỏi lòng đất thì trách nhiệm quản lý cũng như thẩm quyền xử lý lại không thuộc Công ty. Đây có lẽ là lỗ hổng, là khó khăn trong công tác quản lý tài nguyên than của chúng tôi”.

Nhận thức sâu sắc những khó khăn của đơn vị trong công tác bảo vệ tài nguyên than trong ranh giới, Đồng Vông đã tập trung thực hiện nhiều giải pháp để chấm dứt tình trạng khai thác, chế biến than trái phép, nhất là trong ranh giới bảo vệ. Đơn vị thực hiện nghiêm túc các quy định của giấy phép khai thác than và quy định của pháp luật có liên quan. Đơn cử như khai thác tiết kiệm có hiệu quả tài nguyên than; thu hồi triệt để than trong quá trình khai thác, chế biến, sàng tuyển; quản lý chặt chẽ đất đá thải, bã sàng, đá xít thải có than; tăng cường các biện pháp bảo vệ tài nguyên than trong ranh giới mỏ được giao, tránh trường hợp móc ngoặc lấy than từ Công ty tuồn ra ngoài như đã từng diễn ra ở một số đơn vị khác.

Song song với đó, Công ty chỉ đạo Phòng Bảo vệ, Thanh tra, Quân sự thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng, đặc biệt đề cao vai trò, trách nhiệm của lực lượng này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý các trạm kiểm soát cũng như cơ động tuần tra trên đường chuyên dùng chở than trong khu vực Công ty quản lý. Công ty cũng xây dựng và tổ chức các phương án chuyên sâu bảo vệ tài nguyên ranh giới từng khu vực, giao trách nhiệm cho từng cán bộ, tổ nhóm phụ trách chịu trách nhiệm từng địa bàn khu vực tuyến tài nguyên ranh giới. Đặc biệt Công ty rất coi trọng việc phối hợp với lực lượng chức năng của địa phương, nhất là lực lượng công an để kịp thời xử lý những vi phạm trong ranh giới bảo vệ tài nguyên, nhất là các đối tượng vào moi móc những lò than cũ bị triệt phá. Ngay từ đầu năm 2013 Công ty đã ký quy chế phối hợp với 18 cơ quan, chính quyền địa phương với tổng kinh phí trên 1 tỷ đồng. 

Có thể nói mặc dù còn nhiều khó khăn, song bằng những giải pháp đồng bộ trên, công tác bảo vệ tài nguyên than của Công ty TNHH MTV Than Đồng Vông trong thời gian qua cũng đã đạt được những kết quả khá phấn khởi. Trong đó thời gian gần đây Công ty đã không để xảy ra tình trạng khai thác đào bới than trái phép phức tạp. Đặc biệt 5 tháng đầu năm qua, Công ty và các đơn vị phối hợp đã triển khai mạnh các biện pháp triệt phá san lấp các lỗ, hố bới móc than thủ công.

Thanh Quân