Trong định hướng phát triển của xã Thanh Lâm (Ba Chẽ), cây ba kích tím sẽ là một trong những cây thoát nghèo cho người dân nơi đây, nhưng để nhân rộng loại cây này trong bà con nhân dân thì vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại.

Chúng tôi đến thăm HTX Toàn Dân, đây là mô hình trồng cây ba kích tím theo quy trình kỹ thuật lớn nhất tại huyện Ba Chẽ với diện tích 30ha. Ông Lê Công Tiềm, Chủ nhiệm HTX Toàn Dân cho biết: “Có nhiều cách trồng cây ba kích tím khác nhau, nếu trồng theo hom thì ươm bằng cành cho thuốc kích thích để phát triển, nhưng trồng theo cách này thì ít củ, 1-2 năm là cây chết. Do vậy phải làm giống theo đúng quy trình, từ khi mua phôi được ươm trong dung dịch, làm đất ươm mầm thật kỹ và đóng bầu để cho mầm cây sinh trưởng, khi cây lớn tầm 10cm thì mới đem trồng”. Ba kích tím có thể trồng được thâm canh xen kẽ với các loại cây trồng khác, ở HTX  Toàn Dân trồng cây ba kích tím xen kẽ với cây ngô. Theo ông Tiềm thì trồng như vậy khi cây ngô phát triển lên cao, thời gian cho thu hoạch ngắn, nhưng cái quan trọng là cây ngô tạo ra bóng mát che cho cây ba kích tím không bị ảnh hưởng của ánh nắng. Vấn đề làm đất cũng quan trọng không kém, toàn bộ diện tích của HTX Toàn Dân hiện nay đã được máy xúc cày xới lên, dọn toàn bộ rễ cây để tạo ra độ ẩm, độ xốp, thêm mùn để cây có đủ dinh dưỡng phát triển.

Vườn cây ba kích tím mới được trồng ở xã Thanh Lâm, Ba Chẽ.

Chị Lan Thị Vân, Phó Bí thư Thường trực Đảng uỷ xã Thanh Lâm cho biết: Xác định cây ba kích tím đem lại giá trị kinh tế cao, từ năm 2012 xã đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phổ biến và nhân rộng việc trồng cây ba kích tím trên địa bàn để nó trở thành một trong những loại cây thoát nghèo cho người dân nhưng chỉ có 1 hộ đăng ký tham gia với diện tích 0,5ha nhưng sau đó không thực hiện được. Năm nay xã cũng đã tích cực đẩy mạnh tuyên truyền đến từng hộ dân, đăng ký trồng Nhà nước sẽ hỗ trợ 70% vốn nhưng đến thời điểm này chỉ có 2 hộ dân đăng ký trồng với diện tích 6.000m2. Tìm hiểu nguyên nhân tại sao các hộ dân không đăng ký tham gia thì nhiều người cho rằng trồng cây ba kích tím đòi hỏi một quy trình khắt khe từ lai ghép, cấy mô, đất ươm mầm… và phải trồng ở những khu vực thấp nhiều bóng mát, qua đó để trồng đại trà là một điều hết sức khó khăn. Trong khi đó tập quán sản xuất của người dân nơi đây chỉ trồng các loại cây đơn giản, dễ trồng, không đòi hỏi nhiều kỹ thuật, ngoài ra về nguồn vốn để đầu tư trồng ba kích tím cũng là một trở ngại đối với người dân, vì vậy để trồng đại trà ba kích tím thì vẫn còn là một trở ngại lớn.

“Biết là khó khăn như vậy, nhưng sắp tới xã sẽ tiếp tục triển khai tuyên truyền tới từng hộ dân, đồng thời phối hợp với các cơ quan, ban, ngành huyện, tổ chức tập huấn quy trình kỹ thuật cho bà con để đưa cây ba kích tím là cây trồng đại trà ở xã Thanh Lâm, và mong muốn đây sẽ là cây trồng mang lại kinh tế chủ lực cho người dân trong tương lai gần” - chị Lan Thị Vân, Phó Bí thư Thường trực Đảng uỷ xã Thanh Lâm nói.

Dương Trường