Quan sát trực tiếp ở khu Trại Cam thuộc địa phận xã Tràng An, chúng tôi thấy diện tích ruộng bị lở xuống sông kéo dài hàng trăm mét. Nhiều diện tích ruộng đang bị sạt không thể cấy được, nên người dân đã bỏ hoang.

Diện tích đất sạt lở đã lấn sâu vào ruộng của các hộ dân. Ảnh: Phạm Tăng (CTV)

Bà Hoàng Thị Miết ở thôn Thượng 2 xã Tràng An cho biết: “Cả nhà tôi có 5 sào ruộng dồn hết vào khu bờ sông, “cát tặc” đã làm nhà tôi mất đi 1 sào, chỗ còn lại cũng đang bị đe doạ nếu tình trạng khai thác cát ở đây không chấm dứt. Đêm nào gia đình tôi cũng phải thay ca nhau ra trực trông “cát tặc” vào khai thác, mặc dù tôi đã nhiều lần gửi đơn  tới các cấp, nhưng cho tới nay vẫn chưa thấy ngăn chặn gì cả”.

Ông Hà Xuân Chĩnh là hộ dân sống lâu năm ở đây cho biết thêm: “Tối nào tôi cũng ra cánh đồng Cam trực để trông không cho tàu hút cát xâm hại vì nhà tôi có ao thả cá ở đó, cả gia đình trông chờ vào cái ao này. Ngày xưa ở cánh đồng này, từ ao nhà tôi ra đến bờ sông Cầm cách xa hàng trăm mét, nhưng do khai thác cát ở đây nên sông sạt lở sát tới bờ ao nhà tôi. Cánh đồng Trại Cam có diện tích khoảng tầm 35 mẫu ruộng, nhưng nay chỉ còn khoảng chừng 30 mẫu. Các anh cứ ở đây mà xem, tuần tự đêm nào cũng vậy, tầm 2-3 giờ sáng là các tàu hoạt động để hút cát cho đến sáng”.

Cũng nằm ở dọc bờ sông Cầm tại xóm Trại Bát, thôn 2, xã Đức Chính, nhiều diện tích ruộng cấy lúa ở cánh đồng này bị mất do nạn khai thác cát gây ra. Chúng tôi gặp ông Lê Văn Hồng người dân sống ở đây cho biết: “Nạn khai thác cát này có ở đây cũng phải tới 10 năm rồi, ngày trước ruộng ở đây kéo dài tít ra tới tận giữa sông bây giờ,  nhà tôi có 1 sào ruộng ở đây nhưng hiện tại sào ruộng này đã bị mất trắng, mặc dù trước đây cũng báo chính quyền, thậm chí bắt được cả tàu hút nhưng không giải quyết được gì cả, “cát tặc” vẫn cứ tiếp diễn”.

Tàu neo đậu tại khu vực ngã ba Lững Ốn, nơi giáp ranh giữa xã Đức Chính và Tràng An chờ thời gian thuận lợi để khai thác cát trái phép.

Được biết UBND tỉnh, huyện Đông Triều đã chỉ đạo, ban hành nhiều văn bản, thông báo, quyết định rồi cấm các phương tiện tàu thuyền neo đậu tại khu vực cầu Cầm, xử lý các trường hợp kinh doanh cát trái phép, các cảng bến bãi tập kết cát trên địa bàn, kiểm tra các tàu thuyền đăng ký đăng kiểm, các chủ phương tiện, các chốt kiểm tra, lập đoàn liên ngành tăng cường kiểm tra giám sát thường xuyên, không ngừng tuyên truyền vận động những người có tàu thuyền không được khai thác trái phép... Thế nhưng, tình trạng khai thác cát vẫn tiếp tục tái diễn.

Ông Vương Văn Thống, Phó Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường (TNMT) huyện Đông Triều cho biết: “Phòng TNMT cũng đã rất tích cực phối hợp với các ngành để xử lý tình trạng khai thác cát, thế nhưng địa bàn rộng, các tàu hút chỉ hoạt động vào đêm, nên việc theo dõi bắt quả tang rất khó khăn”. Còn ông Trần Văn Nam, Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã Đức Chính cho biết: “Xã cũng thực hiện theo văn bản của huyện, thành lập các tổ công tác do một đồng chí Phó Chủ tịch, Trưởng Công an phụ trách, phối hợp với các đoàn thể để tăng cường kiểm tra xử lý, nhưng cái khó là phương tiện không có, mức phạt không đủ độ răn đe, nên các đối tượng khai thác trái phép vẫn hoạt động”.

Theo một số phản ánh của hộ dân quanh khu vực sông Cầm trên địa bàn xã Tràng An, Đức Chính thì hiện nay 2 con tàu có tải trọng khoảng 100m3 cát vẫn neo đậu tại bến sông, hàng đêm vẫn theo con nước vào hút cát bất chấp lệnh cấm của UBND tỉnh, huyện Đông Triều và người dân đêm nào cũng mất ăn, mất ngủ ra trông ruộng, đuổi tàu. Vậy biện pháp nào nhằm ngăn chặn triệt để nạn “cát tặc” đang hoành hành nơi đây…

Thái Cảnh - Dương Trường