Thôn Khe Ngà - Pò Mẩy cách trung tâm xã hơn 3km với 43 hộ dân, trong đó 100% đều là người dân tộc Dao Thanh Y. Nhiều năm trở lại đây, người dân trong thôn chủ yếu sử dụng nước trực tiếp tại các mạch nước tự nhiên như sông, suối, ao hồ v.v.. để phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày. Việc sử dụng nguồn nước tự nhiên không những không đảm bảo vệ sinh, an toàn cho sức khoẻ mà còn gây nhiều trở ngại, bất tiện cho người dân. Bấy lâu nay, gia đình chị Chìu Thị Kim cũng như nhiều hộ khác ở bản Khe Ngà vẫn phải đi bộ vài trăm mét, thậm chí có dịp phải đi hàng cây số để giặt giũ quần áo rồi gánh nước về nhà. Chị Kim tâm sự với chúng tôi: “Cứ sáng sớm, đàn bà con gái trong bản lại rủ nhau ra tận con suối cách bản một quãng khá xa để giặt giũ; sau đó kết hợp gánh nước về dùng. Số nước mang về được rất ít nên phải dùng rất tiết kiệm, chỉ sử dụng cho những việc cần thiết thôi...

Người dân thôn Khe Ngà - Pò Mẩy không còn phải ra suối giặt quần áo như thế này khi hệ thống cấp nước sạch tự chảy hoàn thành...

Chị Kim còn nói thêm: “-Lấy được nước ở đầu nguồn thì còn sạch chứ dùng nước ở sông, suối thì đúng là không đảm bảo. Bởi thế mà phụ nữ, trẻ con trong bản thường hay bị đau bụng và đau mắt lắm. Biết là thế nhưng chẳng làm sao được…”.

Xuất phát từ nhu cầu sử dụng nước hợp vệ sinh của người dân, ngoài số vốn tài trợ của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam là 500 triệu đồng, huyện Tiên Yên đã đối ứng thêm hơn 1 tỷ đồng để triển khai dự án “Xây dựng hệ thống cấp nước sạch tự chảy thôn Khe Ngà - Pò Mẩy, xã Hà Lâu”. Công trình gồm 4 hạng mục chính là đập chắn nước ở thượng nguồn; bể lắng lọc có hệ thống lọc bằng cát, cuội và sỏi; hệ thống tuyến đường ống dẫn nước có chiều dài 2.380m; 4 bể chứa nước ở ngoài khu dân cư với dung tích mỗi bể chứa 6m3. Bắt đầu khởi công từ cuối năm 2012, đến nay, công trình về cơ bản đã hoàn thành và gần đi vào sử dụng. Trong thời gian tới, công trình sẽ cung cấp nước hợp vệ sinh đến tận từng nhà trong khu dân cư. Cùng chúng tôi đi tham quan công trình cấp nước, ông Sằn Quay Sáng, Trưởng  thôn Khe Ngà - Pò Mẩy, nói: “Từ ngày thi công công trình, bà con trong thôn ai cũng mừng và đếm từng ngày mong nước về bản. Có nước sạch rồi, không phải mất thời gian đi gánh nước, bắt đường nước về nhà nữa rồi, người dân lại có thời gian tập trung phát triển kinh tế: nuôi lợn, trồng rừng…”.

Được biết, sau công trình nước sinh hoạt ở thôn Pắc Lù khởi công xây dựng vào năm 2008, dự án xây dựng hệ thống cấp nước sạch tự chảy thôn Khe Ngà - Pò Mẩy là công trình thứ hai trên địa bàn xã Hà Lâu. Dự án hoàn thành sẽ nâng cao và đảm bảo đời sống cho người dân. Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Vĩnh Hải, Chủ tịch UBND xã, phấn khởi nói: “Việc sử dụng nước hợp vệ sinh sẽ ngăn ngừa, hạn chế phát sinh các bệnh tiêu chảy, bệnh ngoài da, đau mắt… vốn kéo dài trong suốt thời gian qua. Khi công trình này đưa vào sử dụng, cảnh những người phụ nữ ngồi giặt quần áo hai bên bờ suối hay oằn lưng gánh từng thùng nước sẽ không còn nữa, mà thay vào đó là những chiếc vòi nước trắng xoá ngay tại sân nhà…”.

Ngô Dịu